Molecular Weight………………………………. 39.95
Specific Volume……………. 9.7 CF/lb. (0.6 m3/kg)
Boiling Point…………… -302.6°F (-185.9°C) 1 atm
Gas Density 70°F 1 atm………………. 1.67 kg/m3
Shipping Data
Shipping Class…………………………………….. 70
DOT/TC Name……………….. Argon, Compressed
DOT Class………………. 2.2 (Nonflammable Gas)
TC Class…….. 2.2 (Nontoxic, Nonflammable Gas)
WHMIS Class………………………………………. A
DOT Label……………………… Nonflammable Gas
CAS Registry No………………………… 7440-37-1
UN No./IATA No ……………………..UN1006
آرگون (به انگلیسی: Argon ) با علامت اختصاری Ar در جدول عناصر دارای عدد اتمی ۱۸ است. این عنصر در گروه ۱۸ (گازهای نجیب) قرار دارد. از این رو، هیچ ترکیبی از آن به صورت طبیعی وجود ندارد. گاز آرگون در هواکره(اتمسفر) زمین تا حدود ۱٪ موجود است.گاز آرگون ( Ar ) با عدد اتمی 18 و جرم اتمی 39٫648 گرم بر مول از جمله گازهای نجیب می باشد که تا حدود 1% از هوای زمین را تشکیل می دهد و از طریق تقطیر جزء به جزء اتمسفر مایع به دست می آید. از نظر انحلال پذیری مانند اکسیژن عمل می کند. از لحاظ مشخصات ظاهری نیز یک گاز بی رنگ و بی بو، غیر سمی است و آتش گیر نمی باشد. در هنگام کار با گاز آرگون باید مواظب بود زیرا ممکن است باعث خفگی شدید شود.
تقریبا نزدیک به یک درصد اتمسفر زمین از گاز آرگون تشکیل شده است .با توجه به اینکه گاز آرگون فاقد الکترون آزاد می باشد و لایه آخر الکترونی آن تکمیل است بسیار پایدار بوده و هیچگونه ترکیبی از این عنصر در طبیعت موجود نمی باشد.گاز آرگون نیز همانند گاز نیتروژن و گاز اکسیژن در صنعت از طریق جداسازی اجزاء تشکیل دهنده هوا ( تقطیر جزء به جزء هوای مایع ) تهیه می شود.
پر کردن حبابهای لامپها و پنجرههای دوجداره، تصفیه زیرکنیوم، شستن فلزهای مذاب تا گازهای حلشده را از آن جدا کند، در لولههای شمارشگر گایگر٬ لیزرها، کربن گیری از فولاد ضدزنگ و همچنین در جوشکاری آرگون بهعنوان گاز محافظ قوس الکتریکی بهمنظور ایجاد محیط خنثی در محل الکترود تنگستنی به کار میرود.آرگون گاز بی اثر است. همانطور که آرگون یک گاز بی اثر است که با مولکول های دیگر واکنش نمی دهد. پاکسازی آرگون در صنعت بسته بندی معمولاً برای محافظت در برابر واکنش های اکسیژن انجام می شود که می تواند محصولات خاصی را تجزیه کند. به عنوان مثال، برخی از محصولات غذایی زمانی که در معرض اکسیژن قرار می گیرند، به سرعت فاسد می شوند. با جابجایی اکسیژن در ظروف با آرگون، قرار گرفتن محصول در معرض اکسیژن به حداقل می رسد که منجر به مزایایی مانند ماندگاری طولانیتر و حفظ طعم، رنگ و بافت طولانی تر می شود.این گاز برخی خواص پزشکی نیز دارد که بیشتر در عملهای جراحی مورد استفاده قرار میگیرد که امروزه به آن سیستم آرگون پلاسما گفته میشود.
آرگون ۲.۵ مرتبه حلشدنیتر از نیتروژن در آب است و تقریباً قابلیت حل شدن آن شبیه اکسیژن است. این عنصر شیمیایی ساکن، در هر دو حالت گاز و مایع خود بیاثر است. هیچگونه ترکیب واقعی که شامل آرگون باشد، شناختهنشده است. این عنصر در لامپهای الکتریکی، لامپهای فلورسنت با فشار ۴۰۰ پاسکال و در صنعت عکاسی و لامپهای گرم و مشتعل مورد استفاده قرار میگیرد. آرگون همچنین به علت اینکه یک گاز بیاثر است در جوشکاری برقی و برشکاری و بهعنوان روکش برای تولیدات تیتانیوم و دیگر عناصر واکنشدهنده مورد استفاده قرار میگیرد. از کاربردهای گاز آرگون می توان به موارد زیر اشاره کرد::
در کل گاز آرگون در صنایع مختلفی به عنوان یک گاز مفید مورد استفاده قرار میگیرد. در زیر به برخی از صنایعی که از گاز آرگون استفاده میکنند، اشاره میکنیم:
با توجه به ویژگیهای گاز آرگون، این گاز در بسیاری از صنایع به عنوان یک گاز مفید و دارای استفاده های متعدد مورد استفاده قرار میگیرد.
از آنجائی که آخرین لایه ی الکترونی آرگون دارای ظرفیت کامل است گاز آرگون بسیار پایدار بوده لذا در برابر تشکیل پیوند شیمیائی مقاومت می کند .
تا اواسط قرن بیستم میلادی و قبل از ساخته شدن ترکیبات شیمیائی گازهای نجیب سنگین ، دانشمندان تصور می کردند که گازهای نجیبی مثل آرگون هیچ ترکیب شیمیائی تشکیل نمی دهند .
در سال 2000 میلادی دانشمندان دانشگاه هلسینکی با تاباندن نور فرابنفش به آرگون منجمد شده ی محتوی مقدار کمی هیدروژن فلوئورید در مجاورت سدیم یدید موفق به تولید نخستین ترکیب شیمیائی گاز آرگون شدند.
ترکیب شیمیائی تولید شده از گاز آرگون تا 40 کلوین پایدار است.
در سال 2010 میلادی نیز ترکیب جدیدی از آرگون با فرمول شیمیائی ARCF2 تولید شد.
در صنعت از گاز آرگون هم بصورت خالص و هم به صورت ترکیب با گازهای دیگر استفاده می شود .
یکی از معروفترین و پرکاربردترین ترکیبات گاز آرگون مخلوط گاز آرگون و گاز متان است که با نام تجاری پی 10 ( گاز P10 ) شناخته شده و به فروش می رسد .
گاز پی 10 ( گاز P10 ) از ترکیب 10% گاز متان و 90% گاز آرگون تشکیل شده است که در دستگاه های X-Ray در صنعت سیمان سازی بسیار پرکاربرد بوده و مورد استفاده قرار می گیرد.
یکی دیگر از ترکیبات گاز آرگون ، مخلوط گاز آرگون و گاز دی اکسید کربن است که با نام تجاری کورگون Corgon شناخته شده و به فروش می رسد و در پروسه های جوشکاری بسیار مورد اسفاده قرار می گیرد.
از ترکیبات گاز آرگون می توان به ترکیب گاز آرگون و گاز نیتروژن اشاره کرد که با نام تجاری نورگون Norgon به فروش می رسد و در صنعت لامپ سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
گاز آرگون یک گاز بی اثر است و بدلیل پایداری در محیط های آبی هیچگونه مشکلی را به وجود نمی آورد ولی اگر میزان این گاز در هوا افزایش یابد باعث خفگی می شود.
تنفس بیش از حد گاز آرگون موجب سرگیجه ، تهوع ، بیهوشی می گردد و اگر این روند ادامه پیدا کند و فرد در چنین وضعیتی باقی بماند به مرگ فرد مصدوم منجر می شود.
لازم به ذکر است فرد مصدوم می بایست به محیط باز منتقل شود و با رساندن اکسیژن طبیعی به او اقدام به احیاء حال فرد نمود.
از تماس مستقیم پوست با آرگون مایع نیز باید خودداری کرد چون سبب سوختن پوست می شود ( سرمای فوق العاده بالائی در اثر تغییر فاز آرگون و تبدیل آن به گاز بوجود می آید )
سیلندرهای گاز آرگون معمولا دارای بدنه طوسی و گلوئی سبز تیره می باشد. همچنین آرگون با سیلندرهائی یکپارچه به رنگ سبز هم به فروش می رسید.
استاندارد شیر سیلندر گاز آرگون
آرگون بدلیل بی اثر بودن دارای شیر راست گرد می باشند .
شیر سیلندرهای آرگون معمولا DIN6 و یا BS3 می باشد.
گاز آرگون معمولا در کپسول های 5،10،20،40 و 50 لیتری و فشار 150 تا 200 بار به فروش می رسد.
گاز آرگون وارداتی در سیلندرهای 50 لیتری به فروش می رسد .
آرگون در حالت مایع معمولا در تانک های بزرگ به مشتریان ارائه می گردد.
گاز آرگون با خلوص 99.9999% گرید 6 ، 99.9995% گرید 5.5 و 99.999% گرید 5 به فروش می رسد
گاز آرگون دارای خلوص کمتر از 99.999 % هم می باشد که برای فعالیت های صنعتی بکار می رود که پرکاربردترین آن گاز آرگون با خلوص 99.998% گرید 4.8 می باشد که برای جوشکاری صنعتی استفاده می شود.
ارگون به مقدار کم در اتمسفر است و جدایش آن از هوا صورت می گیرد . به صورت عادی به آزمایشگاه حمل نمی شود بلکه به صورت سیلندرهای تحت فشار ارائه می شود.